ছঠ পূজা হৈছে সূৰ্য্য দেৱতা সূৰ্য্য আৰু তেওঁৰ পত্নী উষাৰ পূজাৰ বাবে উৎসৰ্গিত হিন্দু উৎসৱ। এই উৎসৱ মূলতঃ ভাৰতৰ ৰাজ্য বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড, উত্তৰ প্ৰদেশ, আৰু নেপালৰ কিছুমান অঞ্চলত পালন কৰা হয়। দীপাৱলীৰ পিছৰ ষষ্ঠ দিনটোত চন্দ্ৰ পঞ্জিকা অনুসৰি সাধাৰণতে অক্টোবৰ বা নৱেম্বৰ মাহত ছঠ পূজা পালন কৰা হয়।
ছঠ পূজা উদযাপন কৰাৰ কিছুমান কাৰণ ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল:
১) সূৰ্য্য দেৱতাৰ পূজা: ছঠ পূজা মূলতঃ সূৰ্য্য দেৱ সূৰ্য্যৰ পূজাৰ বাবে উৎসৰ্গিত এক উৎসৱ। সূৰ্য্যক জীৱন আৰু শক্তিৰ উৎস বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু ভক্তসকলে পৃথিৱীত জীৱন ধাৰণ কৰাৰ বাবে সূৰ্য্যৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰে।
২) মংগলৰ বাবে ৰীতি-নীতি: ছঠ পূজাই মংগল, সমৃদ্ধি, দীৰ্ঘায়ু কঢ়িয়াই আনে বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। ভক্তসকলে বিশ্বাস কৰে যে ছঠৰ ৰীতি-নীতি পালন কৰি তেওঁলোকে নিজৰ পৰিয়ালৰ স্বাস্থ্য আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে সূৰ্য্য দেৱতাৰ আশীৰ্বাদ বিচাৰিব পাৰে।
৩) প্ৰকৃতিৰ সৈতে সংযোগ: ছঠ পূজাত জলভাগৰ কাষত, যেনে নদী, পুখুৰী, বা হ্ৰদৰ ওচৰত কৰা বিভিন্ন অনুষ্ঠান জড়িত হৈ থাকে। ভক্তসকলে বিশ্বাস কৰে যে প্ৰকৃতি আৰু উপাদান বিশেষকৈ সূৰ্য্য আৰু পানীৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰি তেওঁলোকে নিজৰ মন আৰু শৰীৰ শুদ্ধ কৰিব পাৰে।
৪) সূৰ্য্য দেৱতাক ধন্যবাদ: পৃথিৱীক প্ৰদান কৰা শক্তি আৰু প্ৰাণ শক্তিৰ বাবে সূৰ্য্য দেৱতাৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰাৰ এক উপায় হৈছে ছঠ পূজা। ভক্তসকলে বিশ্বাস কৰে যে প্ৰাৰ্থনা আৰু আচাৰ-ব্যৱহাৰ কৰি তেওঁলোকে সূৰ্য্য ঈশ্বৰৰ আশীৰ্বাদ আৰু সুৰক্ষা বিচাৰিব পাৰে।
৫) পৰিষ্কাৰ আৰু বিষমুক্তকৰণ:** ছঠ পূজাৰ আচাৰ-অনুষ্ঠানত উপবাস, জলভাগত ডুব যোৱা, আৰু কঠোৰ অনুশাসন বজাই ৰখা আদি অন্তৰ্ভুক্ত। এই পদ্ধতিসমূহে শৰীৰ আৰু মন পৰিষ্কাৰ কৰে, শাৰীৰিক আৰু আধ্যাত্মিক বিষমুক্তকৰণৰ প্ৰসাৰ ঘটায় বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।
৬) সাম্প্ৰদায়িক উদযাপন: ছঠ পূজা হৈছে এক সামূহিক উদযাপন য'ত পৰিয়াল আৰু চুবুৰীয়ে একত্ৰিত হৈ অনুষ্ঠান পালন কৰে। ই মানুহৰ মাজত সম্প্ৰদায় আৰু ঐক্যবোধৰ পোষকতা কৰে, কিয়নো তেওঁলোকে সামূহিকভাৱে সূৰ্য্য ঈশ্বৰৰ পূজাত লিপ্ত হয়।
৭) পৰম্পৰা আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য: যুগ যুগ ধৰি পালন কৰি অহা ছঠ পূজা যি অঞ্চলৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ মাজত গভীৰভাৱে শিপাই আছে। ছঠৰ লগত জড়িত আচাৰ-ব্যৱহাৰ, গীত, ৰীতি-নীতি প্ৰজন্মৰ পিছত প্ৰজন্ম ধৰি চলি আহিছে, যিয়ে সম্প্ৰদায়সমূহৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয়ত অৰিহণা যোগাইছে।
৮) পৰিৱেশ সজাগতা: ছঠ পূজাৰ আচাৰ-ব্যৱহাৰত প্ৰায়ে পৰিৱেশ বহনক্ষমতা আৰু পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়। উৎসৱৰ সময়ত ভক্তসকলক চৌপাশ বিশেষকৈ জলভাগ পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখিবলৈ উৎসাহিত কৰা হয়।
সামগ্ৰিকভাৱে আধ্যাত্মিক, সাংস্কৃতিক, আৰু পৰিৱেশগত উপাদানসমূহৰ সংমিশ্ৰণ ঘটোৱা এক উদযাপন হৈছে ছঠ পূজা। ইয়াত সূৰ্য্য দেৱতাৰ প্ৰতি থকা শ্ৰদ্ধা, প্ৰকৃতিৰ সৈতে সংযোগ আৰু ইয়াক পালন কৰা অঞ্চলসমূহত সম্প্ৰদায় আৰু পৰম্পৰাৰ অনুভূতি প্ৰতিফলিত হয়।
