বিশ্ব হিন্দী দিৱস বা বিশ্ব হিন্দী দিৱসে কেৱল ভাষিক উদযাপনৰ সীমা অতিক্ৰম কৰে; ইতিহাস, সাংস্কৃতিক সমৃদ্ধি আৰু ইয়াৰ ঐক্যবদ্ধ শক্তিৰ মাজেৰে প্ৰতিধ্বনিত হৈ হিন্দী ভাষাই বোৱা জটিল টেপেষ্ট্ৰীৰ প্ৰতি ই এক বিশ্বব্যাপী শ্ৰদ্ধাঞ্জলি। প্ৰতি বছৰে ১০ জানুৱাৰীত পালন কৰা এই দিনটোৱে কেৱল ভাষিক মাইলৰ খুঁটি হিচাপেই নহয়, বিশ্বজুৰি হিন্দীৰ বৈচিত্ৰময় সৌন্দৰ্য্যৰ প্ৰচাৰ আৰু আনন্দৰ বাবেও এক বিকন হিচাপে থিয় দিছে।
ঐতিহাসিক শিপা আলোকিত:
বিশ্ব হিন্দী দিৱসৰ উৎপত্তি ২০০৬ চনৰ ১০ জানুৱাৰীৰ পৰাই হ’ল, যেতিয়া প্ৰধানমন্ত্ৰী মনমোহন সিঙে দূৰদৰ্শিতা আৰু উৎসাহেৰে হিন্দীক এক সাৰ্বজনীন ভাষা হিচাপে উদযাপনৰ প্ৰয়োজনীয়তাক স্বীকাৰ কৰিছিল। শিপাটোৱে অৱশ্যে ইতিহাসৰ গভীৰতালৈ সোমাই যায়, সংবিধানৰ ৩৪৩ নং অনুচ্ছেদত উল্লেখ কৰা ১৯৫০ চনত ভাৰতীয় সংঘৰ চৰকাৰী ভাষা হিচাপে হিন্দীক গ্ৰহণ কৰাৰ প্ৰতিধ্বনি দিয়ে। ১৯৭৫ চনত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীয়ে বিশ্ব হিন্দী সন্মিলনৰ আৰম্ভণিতে আৰু অধিক চেষ্টা কৰিছিল বিশ্ব হিন্দী পণ্ডিত, সাহিত্যিক, আৰু বঁটা বিজয়ীসকলক একত্ৰিত কৰিবলৈ, ভাষাৰ বিৱৰ্তনত তেওঁলোকৰ অপৰিহাৰ্য ভূমিকাক স্বীকাৰ কৰি।
গ্লোবেল ইকোজ অৱ চেলিব্ৰেচন:
বিশ্ব হিন্দী দিৱস উদযাপন ভাৰত উপমহাদেশৰ বহু ওপৰলৈকে বিস্তৃত। বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে সাংস্কৃতিক দূত হিচাপে কাম কৰি বিশ্বজুৰি অনুষ্ঠানসমূহৰ আয়োজন কৰে, ভাষাটোৰ বাবে এক সজাগতামূলক টেপেষ্ট্ৰী সৃষ্টি কৰে। ১৯৭৫ চনত নাগপুৰত উদ্বোধন হোৱা ‘বিশ্ব হিন্দী সন্মিলন’ই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চ হিচাপে কাম কৰে, য’ত ৩০খন জাতিৰ প্ৰতিনিধিক একত্ৰিত কৰি হিন্দী ভাষাৰ সাৰমৰ্মৰ বিষয়ে আলোচনা আৰু প্ৰচাৰ কৰা হয়। বিগত বছৰত ফিজিৰ নাডিত অনুষ্ঠিত হোৱা দ্বাদশ পুনৰাবৃত্তিই সমসাময়িক বিশ্বত হিন্দীৰ অভিযোজন ক্ষমতাৰ উদাহৰণ দাঙি ধৰিছিল। ভাৰত চৰকাৰ আৰু ফিজিৰ সহযোগিতামূলক প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰতীক হিচাপে বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী ড০ এছ জয়শংকৰ আৰু ফিজিৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰাটো উইলিয়াম কাটোনিভেৰে সন্মিলনৰ যৌথ উদ্বোধনী অনুষ্ঠানত অংশগ্ৰহণ কৰে। ফিজিৰ এখন স্মৃতিচাৰণ ডাক ডাকটিকট মুকলিয়ে বিশ্বব্যাপী হিন্দীৰ সাংস্কৃতিক তাৎপৰ্য্যত এক স্পষ্ট স্পৰ্শ যোগ কৰিলে।
বিশ্বব্যাপী অনুৰণিত হোৱা তাৎপৰ্য্য:
বিশ্ব হিন্দী দিৱসে এক বিশ্বব্যাপী মঞ্চ হিচাপে কাম কৰে, বৈচিত্ৰময় দৰ্শকৰ বাবে ভাষাটোৰ তাৎপৰ্য আলোকিত কৰে। বিশ্বজুৰি ৬০ কোটি ভাষীৰ সৈতে হিন্দী ভাষাই বিশ্বৰ আটাইতকৈ কথিত ভাষাসমূহৰ ভিতৰত উচ্চ স্থানত থিয় দিছে, মেণ্ডেৰিন, চীনা আৰু ইংৰাজী ভাষাৰ শাৰীত যোগদান কৰিছে। বিশ্বজুৰি হিন্দী ভাষীসকলৰ অমূল্য অৱদানৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি এই দিনটো হিন্দী ব্যৱহাৰ আৰু প্ৰচাৰৰ সৈতে জড়িত প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ সন্মুখীন হোৱাৰ এক মঞ্চত পৰিণত হয়।
১৯৪৯ চনত ভাৰতীয় সংঘৰ চৰকাৰী ভাষা হিচাপে হিন্দীক গ্ৰহণ কৰাৰ স্মৃতিত ১৪ ছেপ্টেম্বৰত উদযাপন কৰা হিন্দী দিৱসৰ পৰা পৃথক বিশ্ব হিন্দী দিৱসে সীমান্তৰ সিপাৰে বাহু মেলিছে, ভাষাটোৱে যি সাৰ্বজনীনতা আৰু ঐক্যক মূৰ্ত কৰি তুলিছে, সেই উদযাপন কৰে।
সামৰণিত:
সাংস্কৃতিক বৈচিত্ৰ্য আৰু ঐতিহ্যক আকোৱালি লৈ ভাষিক সীমা অতিক্ৰম কৰি বিশ্ব হিন্দী দিৱস। এই দিনটো পালন কৰিবলৈ থমকি ৰওঁতে ইতিহাস, বৈচিত্ৰ্য, বিশ্বজনীন সংযোগৰ সূতাৰে বোৱা হিন্দীৰ জটিল সৌন্দৰ্য্যক স্বীকাৰ কৰোঁ আহক। কেৱল ভাষাটোক সন্মান জনোৱাই নহয় এই চহকী টেপেষ্ট্ৰীত অৰিহণা যোগোৱা কণ্ঠৰ চিম্ফনীক উদযাপন কৰাৰ দিন হৈ পৰে। বিশ্ব হিন্দী দিৱসে আমাক অতীতক চিনি পাবলৈ, বৰ্তমানক উদযাপন কৰিবলৈ, আৰু এনে ভৱিষ্যত গঢ়ি তুলিবলৈ ইংগিত দিয়ে য’ত ভাষিক বৈচিত্ৰ্যক কেৱল স্বীকৃতি দিয়াই নহয়, লালন-পালন কৰা হয়, আৰু ভাষাসমূহ সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানুহক সংযোগ কৰা দলং হৈ পৰে।